Yargıtay 10. Ceza Dairesi Adana 4. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 03/10/2011 tarih
ve 2010/44979 E. 2011/55380 K. sayılı kararında;

“…sanığın, evinde yapılan aramada iki ayrı poşette ele geçirilen net 111,15 gramdan ibaret esrar, kullanmak için bulundurduğuna ilişkin savunmasının aksine, muhbirin soyut ihbar dışında, kuşku sınırların aşan kesin ve yeterli delil bulunmadığı, sanığın eyleminin kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu oluşturduğu
(…)” gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Bakırköy 7. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 17/01/2011 tarih
ve 2010/12242 E. 2011/384 K. sayılı kararında

“…olay ev arama ve yakalama tutanağı içeriğine, suç konusu uyuşturucu maddelerin ele geçiriliş biçimine,
dosyadaki diğer belge ve bilgilere göre; evinde yapılan aramada 622 gr esrar ele geçirilen sanığın, uyuşturucu maddeyi kullanmak amacıyla bulundurduğunu söylediği ve ele geçen madde miktarının kullanma sınır
içinde kaldığı; savunmasının aksine, uyuşturucu maddeyi kullanma dışında bir amaç için bulundurup taşıdığına ilişkin, kuşku sınırlarını aşan yeterli ve kesin delil bulunmadığı ve eyleminin kullanmak için uyuşturucu madde bulundurmak suçunu oluşturduğu (…)” gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 18/01/2011 tarih
ve 2010/12245 E. 2011/604 K. sayılı kararında

“…görevlilerce yapılan yol uygulaması sırasında, sanığın da içinde bulunduğu araçta yapılan aramada
sanığa ait çanta içerisinde ele geçirilen 380 gramdan ibaret esrar, kullanmak için bulundurduğuna ilişkin savunmasının aksine, kullanma dışında bir amaçla bulundurduğuna ilişkin, kuşku sınırlarını aşan kesin ve yeterli delil bulunmadığı, sanığın eyleminin kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu
oluşturduğu (…)” gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Gaziantep 1. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 17/01/2011 tarih ve
2008/5575 E. 2011/393K. sayılı kararında

“…oluşa, suç konusu esrarın ele geçiriliş biçimine, elde edilebilecek net esrar miktarının 601 gramdan ibaret olmasına, sanıkların savunmalarına ve tüm dosya kapsamına göre; sanıkların eyleminin
kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma olarak nitelendirilmesi (…)”
gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Muğla 1. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 28/04/2009 tarih ve
2007/19995 E.2009/7865 K. sayılı kararında

‘’… jandarma tarafından yapılan yol kontrolünde İzmir’den Marmaris’e giden otobüste seyahat ederken içinde
37 adet ecstacy hap ile üç ayrı paket içinde net 12,270 gram toz esrar maddesi içeren hint keneviri bitkisi bulunan poşet ile birlikte yakalandığının anlaşılması karşısında, yakalanma şekli, sanıkta ele geçirilen maddelerin nitelikleri ve miktar dikkate alınarak sanığın eyleminin bir bütün olarak uyuşturucu madde ticareti yapma suçunu oluşturduğu (…)’’ gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Erzurum 2. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 25/01/2011 tarih ve
2010/1168 Esas- 2011/1152 K. sayılı ilamında

‘’…dosya kapsamına göre; sanığın kullandığı araçta yapılan aramada sürücü koltuğu ile ön sağ koltuk arasında
bulunan kol dayama konsolunun altında 128 adet uyuşturucu ecstacy tabletin bulunması ve dosyada mevcut belgeler dikkate alındığında, sanığın üzerine atıl uyuşturucu madde ticareti yapma suçu sübut bulduğu (…) ‘’ gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Zile Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla ilgili
olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 16/01/2015 tarih ve
2014/10371 E-2015/146 K. sayılı kararında

‘’… dosyadaki belge ve bilgilere göre; sanığın İstanbul’a uyuşturucu madde almaya gittiğine ve 60 TM 105 plakalı
araç ile Turhal’a getireceğine ilişkin ihbar üzerine araç durdurulduğunda, sanığın araçtan inerken yere attığı poşet içerisinde 32 paket bonzai ile 85 adet hapın ele geçirildiğinin anlaşılması karşısında, suç konusu uyuşturucu
maddelerin bulunduğu paket sayısı, ele geçirildiği yer ve olayın oluş şekline göre, sanığın eyleminin ticaret amacıyla uyuşturucu madde nakletme suçunu oluşturduğu (…) ‘’ gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Burhaniye 2. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 20/10/2015 tarih
ve 2015/4313E-2015/32606 K. sayılı kararında

“… şüphe üzerine durdurulup üzerinde suç unsuru olup olmadığının sorulması üzerine, cebinden çıkardığı
MDMA içeren 61 adet tablet ile THJ-2201 içeren 4 gramdan ibaret maddeleri, kolluk görevlilerine teslim eden sanığın, bu maddeleri yakalanmasından bir saat kadar önce tanımadığı kişiden kullanmak için aldığına ve ikamet
ettiği Balıkesir’e gitmek üzere otogara doğru giderken yakalandığına ilişkin savunmasının aksine, kullanma sınırları içindeki bu maddeleri satacağına veya başkasına vereceğine ilişkin kuşkuyu aşan yeterli ve kesin delil bulunmadığı, sanığın eyleminin kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu oluşturduğu gözetilmeden, uyuşturucu ve uyarıcı madde ticareti yapma suçundan mahkûmiyet hükmü kurulması (…) “ gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Manisa 1. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 30/11/2015 tarih ve
2015/5537E- 2015/33109 K. sayılı kararında

“… 16.01.2015 tarihli tutanakta belirtildiği gibi Akhisar ilçesinden Manisa iline 45 ACF 85 plakalı araç ile
uyuşturucu getirileceği bilgisi alınması üzerine aracın durdurulduğu içinde sanık E. İ.ve Bedir D. bulunduğu, aracın sağ ön yolcu kısmındaki paspas üzerinde poşet içinde 5 ayrı gazete kağıdına sarılı toplam net 250,95 gram esrar ile 40 adet sentetik uyuşturucu hap ele geçirildiği, sanığın aldırılan kan ve idrar raporunda esrar kullanım pozitif olduğunun tespit edildiği ve ele geçirilen kullanım sınırları içerisindeki maddeleri sanığın başkasına satacağına veya vereceğine ilişkin delil bulunmadığından eyleminin kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu oluşturduğu (…) “ gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 20. Ceza Dairesi İzmir 3. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 26/10/2016 tarih
ve 2016/2463 E. 2016/5276 K. sayılı kararında

“…olay günü, Gürçeşme 3523. Sokakta, elinde karton kutu ile birlikte yürümekte olan sanık Yusuf’un
emniyet görevlilerini görmesiyle birlikte, merdivenleri çıktığı sırada elindeki kutuyu merdivenlerin baş kısmına bıraktığı, yerdeki karton kutu içerisinde 41 adet uyuşturucu tablet ve 19 paket esrarın ele geçirildiği olayda; suç
konusu uyuşturucu maddelerin ele geçiriliş biçimi, olay tutanağı, yargılama aşamasında beyanlar, alınan tutanak tanıklarının anlatımlar ve tüm dosya içeriğine göre uyuşturucu madde ticareti yapma suçu sabit olduğu (…)”
gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 20. Ceza Dairesi Aydın 1. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 13/04/2016 tarih ve
2016/640 E. 2016/2046 K. sayılı kararında

“… sanığın üst aramasında net 4,9536 gram metamfetamin, aracında ise net 0,858 gram esrar maddesinin ele
geçirildiği, sanığın uyuşturucu maddeyi kullanmak amacıyla bulundurduğunu tüm aşamalarda ifade ettiği, idrar ve kan analizinde metamfetamin etken maddesinin bulunduğu, sanığın savunmasının aksine, uyuşturucu maddeyi ticari amaçla bulundurduğuna ilişkin, kuşku sınırlarını aşan her türlü şüpheden
uzak kesin ve inandırıcı delil bulunmadığı (…)” gerekçesiyle bozma kararı
vermiştir.

Yargıtay 20. Ceza Dairesi Muğla 1. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 07/05/2015 tarih ve
2015/464 E. 2015/473 K. sayılı kararında

“olay tarihinde sanığın uyuşturucu madde sattığı ihbar üzerine, Marmaris Uzunyalı mevkiinde Captain Bar
önünde yakalandığında üzerinde 100 gr esrar ve 11 adet hap ile, kaldığı otel odasında yapılan aramada 500 gr esrar ile 50 adet ecstasy hap ele geçtiğinin anlaşılması karşısında, olayın oluş şekli, suç konusu uyuşturucuların ele geçiriliş biçimi, dosyadaki belge ve bilgilere göre; sanığın eyleminin satmak amacıyla uyuşturucu madde bulundurma suçunu oluşturduğu (…)” gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi İzmir 8. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla
ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 03/10/2012 tarih ve
2011/107422012/14750 K. sayılı kararında

“sanıkların esrar ve hap sattıklarına ilişkin istihbari bilgi edinilmesi üzerine, kaldıkları pasajın giriş katında
eşyalarının bulunduğu depoda yapılan arama sonucu vitrin içinde 24 paketçik halinde 16 gram ve poşet içinde 30 gram esrar ile buzdolabı içinde 45 adet uyarıcı hap ele geçirildiği, suç konusu maddelerin değişik cinste ve esrarın 24 paketçik halinde olması, uyuşturucu ve uyarıcı nitelikteki maddelerin toplam miktar karşısında, sanıkların uyuşturucu ve uyarıcı madde ticareti yapma suçlarının sabit olduğu (…)” gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 07/02/2012 tarih ve 2011/10-481E-2012/26K.
sayılı ilamında, özel daire ile Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi arasında
çıkan uyuşmazlıkla ilgili olarak

“…sanık, suç tarihinde yapılan bir telefon ihbar üzerine yakalanan diğer sanık A. G.’in anlatım sonucunda
yakalanmış, mahkemeden alınan karar ile evinde yapılan aramada, çek-yat üstünde bulunan eşofmanın cebinden 0.2 gr eroin maddesi ele geçirilmiştir. Sanığın, evinde yapılan arama sonucunda ele geçen uyuşturucu madde ve diğer sanığın soyut beyan dışında, uyuşturucu maddeyi sattığı yolunda başka herhangi bir kantın bulunmaması, sanıkta yakalanan uyuşturucu madde miktarının kişisel kullanım sınırları içinde olması, uyuşturucunun evinde özensiz bir şekilde gizlenmeden ele geçmesi, sanığın tüm aşamalarda istikrarlı
olarak evinde yakalanan uyuşturucu maddeyi satmak için değil, kullanmak için bulundurduğunu beyan etmesi gibi hususlar birlikte değerlendirildiğinde, sanığın uyuşturucu madde ticareti suçunu işlediği kuşku boyutunda kaldığı (…)”gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

Uyuşturucu madde ticareti ile Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurma birbirlerinden tamamen farklıdır nitekim TCK’da bu iki durum ayrı ayrı düzenlenmiştir. Uyuşturucu kullanma suçu TCK md.191’de “Uyuşturucu maddeyi kişisel kullanım amacıyla satın alan, herhangi bir surette uyuşturucu maddeyi kabul eden, kullanma amacıyla bulunduran veya herhangi bir şekilde uyuşturucu madde kullanan kişi uyuşturucu madde kullanma veya bulundurma suçunu işlemiş olur.” şeklinde düzenlenmiştir.

Uyuşturucu madde ticareti suçuna bir önceki makalemizde değinmiştir. Bu bilgilere dayanarak bu iki suç arasındaki farkı şöyle sıralayabiliriz.

• Kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma ile uyuşturucu madde ticareti bakımından en önemli farklardan ilki, yakalanan suça konu uyuşturucu maddenin miktarıdır.   Sanığın üzerinde kişisel kullanım sınırını aşan miktarda uyuşturucu madde bulunması, ilk olarak sanık tarafından uyuşturucu maddenin ticaret amacıyla bulundurulduğunu düşündürür. Zati kullanım sınırını aşan miktarda uyuşturucu bulunması, bu uyuşturucu maddenin kişisel kullanım amacı dışında bulundurduğuna delil teşkil eder. Kişisel kullanım için kabul edilebilecek miktar, söz konusu maddenin niteliğine, kimyasal yapısına, cinsine göre değişiklik göstermekle beraber kişinin uyuşturucu kullanma sıklığına vb bir çok etkene göre değişiklik gösterebilmektedir. Uyuşturucu madde kullanım miktarı, her bir uyuşturucu madde açısından ayrı ayrı Yargıtay tarafından belirlenmiştir.

• Yakalanan uyuşturucu maddenin çeşidi, uyuşturucu maddelerin çeşitliliği de(aynı anda esrar, kokain ve metamfetamin yakalanması gibi) uyuşturucu madde  ticareti suçu işlenip işlenmediği hususunda önemli bir kriterdir. Farklı özellikte, farklı kullanım türleri olan ve farklı etkiler doğuran birkaç adet farklı uyuşturucu maddenin birlikte yakalanması sanığın söz konusu uyuşturucu maddeleri kullanmak için değil ticareti için bulundurduğuna işaret edebilecektir. Ancak bu durumda dahi sanığın uyuşturucu kullanma geçmişi, kan tahlili sonuçları ve bağımlılık düzeyi somut olay bakımından tam tersini de gösterebilir. Bu aşamada yine bulundurulan uyuşturucu madde miktarları sonuca gitmek bakımından etkili olacaktır.  

• Uyuşturucu bulunduran sanığın, elindeki uyuşturucu maddeyi başkasına satma vb gibi bir iradesinin olup olmadığı, bu tarz bir girişiminin olup olmadığı da araştırılmalıdır. Bu hususta dinlenecek tanık beyanları olayın aydınlatılması için önem arz edecektir.

• Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin sanık tarafından saklandığı yerde sanığın amacı hakkında fikir verecektir. Düzenli olarak uyuşturucu kullanan bir kişiden uyuşturucu maddeyi ulaşması çok zor bir yere saklaması beklenmeyecek, daha ziyade kolayca ulaşabileceği elinin altı diye tabir edilen yerlerde bulundurması beklenecektir. Ancak uyuşturucu ticareti yapma iradesinde olan kişinin uyuşturucu maddeleri zula ettiği, bulunması zor bir yerde saklaması da uyuşturucu ticaretine işaret edecektir.

• Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin saklandığı yerde uyuşturucu maddeleri paketlemek için hazır bulunan paketlerin olması, yine burada hassa terazi bulunması, ve yahut uyuşturucu maddelerin satışa hazır şekilde çokça paketler halinde bulundurulması da pek tabii uyuşturucu madde ticaretine işaret edecektir.

Yani miktar hususunu ayrıca değerlendireceğimizi belirterek kısaca miktar dışında;
a) Sanığın hareketleri (müşteri arama, pazarlık yapma vb)
b) Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ele geçiriliş şekli ve bulundurma şekli ile aynı zamanda yukarıda bahsettiğimiz gibi çeşitlilik, (çok sayıda küçük miktarlı küçük poşetler, uyuşturucu madde bulaşığı olan hassas terazi; esrar, eroin, metamfetamin, gibi maddelerin bir arada birlikte bulundurulması)
c) Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin bulunduğu yer, zaman ve belirlenecek zaman dilimi içinde sanık tarafından kullanılabilecek madde miktarı,
d) Sanığın uyuşturucu madde kullanıp kullanmadığı, kan tahlili sonuçları
e) Sanığın sosyal ve ekonomik durumu, geçimini ne ile sağladığı, geliri gibi olguların hepsi birlikte değerlendirmeye alınmalıdır.

BULUNDURULAN ESRAR MADDESİ MİKTARI BAKIMINDAN YARGITAY KARARLARI

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 06/03/2012 tarih ve 2011/10-387 E. 2012/75 K. sayılı ilamında, özel daire ile İzmir 3. Ağır Ceza Mahkemesi arasında çıkan uyuşmazlıkla ilgili olarak Seyfo lakaplı sanık S.E.’den ele geçen net 276
gram esrar maddesinin Türk Ceza Kanunu 191. maddesinde yazılı suça vücut vereceği bildirilmiştir.

Yargıtay 20. Ceza Dairesi Osmaniye 2. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 24/03/2016 tarih ve 2016/420 E. ve 2016/1830 K. sayılı kararında “suç tarihinde sanıkta 61 paket halinde ve 2 poşette net 246 gram gelen esrarın ele geçirildiği, suça konu uyuşturucu maddenin miktarına ve ele geçiriliş ve paketleniş biçimine göre sanığın eyleminin satmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu
oluşturduğu (…)” gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

SENTETİK UYUŞTURUCULARA İLİŞKİN MİKTAR BAKIMINDAN YARGITAY KARARLARI

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Burhaniye 2. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 20/10/2015 tarih ve 2015/4313E-2015/32606 K. sayılı kararında “ şüphe üzerine durdurulup üzerinde suç unsuru olup olmadığının sorulması üzerine, cebinden çıkardığı MDMA içeren 61 adet tablet ile THJ-2201 içeren 4 gramdan ibaret maddeleri, kolluk görevlilerine teslim eden sanığın, bu maddeleri yakalanmasından bir saat kadar önce tanımadığı kişiden kullanmak için aldığına ve ikamet ettiği Balıkesir’e gitmek üzere otogara doğru giderken yakalandığına ilişkin savunmasının aksine, kullanma sınırlar içindeki bu maddeleri satacağına veya başkasına vereceğine ilişkin kuşkuyu aşan yeterli ve kesin delil bulunmadığı, sanığın eyleminin kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu oluşturduğu gözetilmeden, uyuşturucu ve uyarıcı madde ticareti yapma suçundan mahkûmiyet hükmü kurulması (…) “ gerekçesiyle bozma kararı
vermiştir.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi Mersin 1. Ağır Ceza Mahkemesinin bir kararıyla ilgili olarak yaptığı temyiz incelemesi neticesinde verdiği 08/05/2012 tarih ve 2011/1571 E. 2012/8936K. sayılı kararında “sanığın, şüphe üzerine sürücüsü
olduğu ticari takside yapılan aramada ele geçirilen 5 paket halinde 0.6 gr eroini, kullanma dışında bir amaçla bulundurduğuna ilişkin yeterli delil bulunmadığı, sanığın eyleminin kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu oluşturduğu (…)” gerekçesiyle bozma kararı vermiştir

YARGITAY KARARLARINA GÖRE UYUŞTURUCU MADDE MİKTARLARI VE DEĞERLENDİRİLMESİ

• ESRAR BAKIMINDAN: Yargıtay Ceza Genel Kurulu ve Ceza Daireleri kararlarında esrar maddesi yönünden belirli bir sınır belirlemeye çalışmıştır. Bu kararlara göre esrar kullananların her defasında 1-1,5 gram olmak üzere günde üç kez esrar tüketebildikleri kabul edildiğinde bu kişilerin ayda yaklaşık 135 gram ve yılda da 1.620 gram esrar tüketebilecekleri hesaplanmaktadır.

• EROİN, KOKAİN GİBİ UYUŞTURUCU MADDE TÜREVLERİ BAKIMINDAN: Yargıtay 10. Ceza Dairesi bir kararında eroinin günlük kullanım miktarını 60 miligram kabul etmiştir. Eroin gibi sert uyuşturucular sınıfında yer alan ve benzer şekilde tüketilen kokain için de Yargıtay’ın bu kabulü benimsenmektedir.
• SENTETİK UYUŞTURUCULAR BAKIMINDAN: Sentetik uyuşturucuların satışı genel olarak adet üzerinden gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla sentetik hapların nasıl, nerede saklandığı, sanığın üzerinden nasıl ele geçirildiği, sanığın yaşadığı şehir, ele geçen hapların temin edildiği yer, sanığın gelir durumu gibi şartlar göz önüne alınarak değerlendirilir. Bu durumda bu uyuşturucu maddeyi kullanan kişinin 1-2 aylık kullanımlarını hazırda bulundurdukları kabul edilerek 60-70 ve üstü miktarlardaki maddelerde uyuşturucu madde ticareti kastıyla hareket edildiğinden bahsedilebilecektir.

UYUŞTURUCU MADDE TİCARETİ SUÇU NEDİR?

Uyuşturucu madde ticareti suçu Türk Ceza Kanunu madde 188’de düzenlenmiştir.
TCK m. 188-(1)’e göre “Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis ve iki bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.”
TCK m.188-(3)’e göre ise, “Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Yani yukarıda belirtilen ilgili kanun maddesi uyarınca uyuşturucu ticareti suçunun gerçekleşmesi için  "uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin imali, ithali, ihracı, ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi, bir başkasına temin edilmesi, sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması veya yine uyuşturucu ticareti maksadıyla satın alınması, kabul edilmesi, bulundurulması, seçimlik hareketlerden birinin ya da bir kaçının gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

SEÇİMLİK HAREKETLERİN İNCELENMESİ

TCK m.188’de belirtilen seçimlik hareketlerle gerçekleşen uyuşturucu ticareti suçlarını teker teker inceleyecek olursak;

1. Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal etme suçu; İmal etmenin kelime anlamı ham maddeyi işleyerek yeni bir ürün ortaya koymaktır. Dolayısıyla herhangi bir maddenin veya bir uyuşturucu maddenin işlenerek, işlemlerden geçirerek başka bir uyuşturucu maddeye dönüştürülmesinin sağlanması uyuşturucu madde imal etme suçuna vücut verir. Kelime anlamından da anlaşılacağı üzere söz konusu suçun oluşabilmesi için işleme alınan maddenin özelliklerinin değişmesi neticeten başkaca bir madde üretilmesi gerekmektedir. Keza Yargıtay’da kenevirin basit işlemlerden geçirilerek aynı özellikteki esrar maddesi yapımını uyuşturucu madde imal etme suçu olarak kabul etmemiştir. Nitekim kenevir yapraklarının kurutularak esrar elde edilmesi ve içime hazır hale getirilmesi uyuşturucu madde imal etme suçuna vücut vermeyecek somut olaya göre, “kullanmak amacıyla uyuşturucu madde bulundurma” veya “ticaret amacı ile uyuşturucu madde bulundurma” suçunu oluşturacaktır.
2. Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ithal etme suçu; İthal etmenin kelime anlamı ise; eşyanın başka bir ülkeden satın alınması ve ülkeye getirilmesi olarak ifade edilebilir. Dolayısıyla herhangi bir uyuşturucu maddenin ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak yurt dışından ülke içine sokulması uyuşturucu madde ithal etme suçuna vücut verir.
3. Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ihraç etme suçu; İhraç etmenin kelime anlamı da; bir malın bir ülkeden başka bir ülkeye satılması ve gönderilmesidir. Yani yurt içinde bulunan uyuşturucu maddenin başka bir ülkeye (yurt dışına) çıkarılması ile uyuşturucu madde ihraç etme suçu oluşacaktır. Haliyle uyuşturucu ihraç etme suçunun oluşması için ilgili maddenin gümrük kapısından geçmesi gerekmektedir. Uyuşturucu madde gümrük kapısından geçilmeden, yapılan kontroller ve incelemeler sonucunda gümrük alanı içerisinde bulunur ve yakalanırsa ihraç etme suçu değil “uyuşturucu madde ihraç etme suçuna teşebbüs” söz konusu olur. Aynı şekilde ihraç edilmek istenen uyuşturucu maddenin gümrük alanına götürülmeden yakalanması halinde ihraç etme suçu değil, uyuşturucu madde nakletme veya bulundurma suçu meydana gelecektir.
4. Uyuşturucu Madde Sevk veya Nakletme Suçu: Sevk ve nakil hareketleri birbirinden farklıdır. Uyuşturucu maddenin ülke sınırları içerisinde bir noktadan başka noktaya gönderilmesi halinde bu suç türü oluşacaktır. Gönderme eylemi uyuşturucu maddenin maliki ya da zilyedi tarafından gerçekleştirilmelidir. Gönderme eylemi, kargo şubesi, otobüs bagaj bölümüne koli vermek suretiyle vs yapılabilir. Nakletme ise, malik ya da zilyedin uyuşturucu maddeyi ülke sınırları içerisinde bir noktadan başka noktaya bizzat götürmesi ya da başkasının götürmesini sağlaması ile meydana gelir. Elbette ki nakil işlemi kullanma amacıyla olmamalıdır. Eğer uyuşturucu madde kullanım miktarı sınırları içerisinde kalıyor ise ve nakleden kişi başkası için değil kendi kullanımı için bu maddeyi bir yerden başka bir yere taşıyor ise o zaman “kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçu” vücut bulur.
5. Uyuşturucu Madde Kabul Etme ve Bulundurma Suçu: Uyuşturucu madde kabul etme suçu, failin başkasına ait uyuşturucu maddenin zilyetliğini herhangi bir karşılık vermeden kişisel kullanım dışında bir amaçla alması ile oluşur. Anlaşılacağı üzere suçun tamamlanması uyuşturucu maddenin failin fiili hakimiyetine geçmesi ile gerçekleşir. Uyuşturucu madde bulundurmak suçu ise; yine failin kendisine ya da bir başkasına ait uyuşturucu ya da uyarıcı maddeyi kişisel kullanım amacı dışında üzerinde tutması şeklinde meydana gelir.
6. Uyuşturucu Madde Satma, Satışa Arz etme veya Satın Alma: Uyuşturucu madde satma suçu, uyuşturucu maddenin bir bedel/ ücret karşılığında başkasına satışının yapılması ile meydana gelir.  Satma fiilinin gerçekleşmesi için tarafların bedel ve uyuşturucu madde konusunda anlaşmalarının yanı sıra uyuşturucu maddenin zilyetliğinin ya da mülkiyetinin  maddeyi satın alan tarafa verilmesi gerekmektedir. Satışa arz ise, uyuşturucu maddenin henüz satış aşamasında olmamasına rağmen, satış için gerekli hazırlıkların yapılması anlamına gelmektedir. Satın alma eylemi ise, aynı şekilde uyuşturucu maddenin satan taraftan satın alınması ile oluşur. Elbette ki bu eylemlerin uyuşturucu ticareti yapma amacıyla gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir. Nitekim kişisel kullanım için uyuşturucu satın alan fail için uyuşturucu ticareti suçu oluşmuş olmayacaktır.
7. Uyuşturucu Madde Başkasına Verme Suçu: Uyuşturucu maddeyi başkasına verme suçu, herhangi bir kimseye uyuşturucu sağlamaktır. Yani bir kimsenin failin kendisinde bulunan uyuşturucu maddeyi bir başkasına vermesidir. Burada failin satış amacı yoktur ve bunun karşılığında herhangi bir bedel almamıştır. Burada amaç failin, uyuşturucu maddeyi satış amacı dışında başkalarına vermesidir.

        Yukarıda da kısaca değindiğimiz üzere görülmektedir ki, Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapma” suçu seçimlik hareketli suçlardandır. Söz konusu suçun meydana gelmesi için kanunda belirtilen seçimlik hareketlerden birisinin gerçekleşmesi yeterlidir. Suça konu uyuşturucu maddenin aynı olması halinde seçimlik hareketlerden birden fazlasının yapılması birden çok suça vücut vermez.

Uyuşturucu Madde Ticareti Suçunda Madde Miktarının Önemine, Seçimli hareketler ve yorumlamasına, Uyuşturucu Madde Kullanımı ve Ticareti Arasındaki Farklara Yargıtay içtihatları ışığında bir sonraki makalede değinilecektir.

Av. Gamze GÖKÇEOĞLU UĞUR